Wat is een decibel?
De maateenheid voor geluid is decibel. De hoeveelheid decibel is de maatstaf voor de geluidssterkte. Hoe hoger het getal hoe hoger ook het geluidsdrukniveau.
Geluiden die wij waarnemen zijn eigenlijk trillingen in de luchtdruk die ons trommelvlies opvangt. Deze trillingen worden door onze hersenen omgezet in informatie over wat het geluid is en waar het vandaan komt. De geluidssterkte die door ons trommelvlies wordt opgevangen is afhankelijk van de hoeveelheid energie van de trillingen. Hoe meer energie een bepaalde toon heeft, des te luider is het te horen. Om de geluidssterkte te meten, maken we gebruik van de maateenheid decibel – afgekort tot dB.
Hoeveel decibel is een aangename geluidssterkte?
De laagst waarneembare geluidssterkte voor mensen – de zachtste toon dus, die een mens kan horen – bedraagt 0 decibel. Een geluidssterkte rond de 50 dB is voor ons aangenaam. Daarentegen ligt rond 100 dB de grens waarbij we ons niet meer prettig voelen en in de buurt van 120 dB is de pijngrens bereikt.
Het is belangrijk te weten dat 100 dB niet twee keer zo luid is als 50 dB. De waarneming van de geluidssterkte is weliswaar altijd subjectief en ook afhankelijk van het eigen gehoor, maar in principe kan men stellen dat een toename van 10 dB ongeveer gevoelsmatig een verdubbeling is van de waargenomen geluidssterkte. Als gevolg daarvan is 60 dB twee keer zo luid als 50 dB. Als je dit puur natuurkundig gaat benaderen is het zelfs nog extremer. Volgens de website natuurkunde.nl is zelfs een toename van 3 dB al een verdubbeling van het geluidsniveau.
Wat is de decibel schaal oftewel de dB(A)-schaal?
Voor de meting van het geluidsniveau worden calculaties uitgevoerd die in de decibelschaal (ook wel dB(A)-schaal genoemd) worden weergegeven. De decibelschaal houdt vooral rekening met het karakteristieke kenmerk van het menselijk gehoor. De kenmerken zijn opgenomen in een zogenoemde A-filter (vandaar ook: dB(A)). De dB(A)-schaal laat goed zien dat mensen tonen met een laag geluidsniveau meestal goed van elkaar kunnen onderscheiden, maar dat het vaak lastig is om de verschillen in hoge geluidsniveaus te onderscheiden.
De decibel waarden lijken op het eerste gezicht lineair, wat zou betekenen dat 120 dB twee keer zo luid is als 60 dB. Dat is echter niet zo, want de decibel-schaal is logaritmisch opgebouwd. Voor de meetwaarden betekent dit dat een cirkelzaag niet alleen twee keer zo luid is als een gewoon gesprek, maar de geluidssterkte in werkelijkheid zelfs rond 1.000 maal hoger ligt.
Hoeveel dB is praten? En wat is te hard geluid?
Wanneer we willen weten hoeveel decibel prettig is voor ons gehoor en wanneer het onaangenaam wordt, kunnen het volgende onderscheid maken:
- Ritselende bladeren in de wind, een mug of een moderne pc halen maar net zo’n 10 dB.
- Fluisteren bereikt ongeveer 30 dB en een normaal gesprek ligt ongeveer op 60 dB.
- Een luidkeels huilende baby slaagt erin om het aantal decibel van een motorfiets te behalen: ongeveer 80 dB.
- Wie graag een discotheek bezoekt, stelt zich bloot aan een geluidssterkte die vergelijkbaar is met een drilboor of een cirkelzaag: 110 dB.
- 130 decibel is de absolute pijngrens van het gehoor. Dit geluidsniveau wordt bereikt door bijvoorbeeld een laagvliegende straaljager.
- Extreem luid en schadelijk zijn harde klappen of vuurwerk onmiddellijk in de buurt van het gehoor: deze bereiken waarden van 180 decibel.
Natuurlijk heeft ook de afstand tussen de bron van het geluid en het gehoor effect op hoe sterk we het geluid waarnemen en of we het storend vinden. Als je op 1 meter afstand iemand niet meer kunt verstaan, ligt het geluidsniveau waarschijnlijk boven de 80 dB(A).
Hoeveel decibel is volgens de wet toegestaan op het werk?
Volgens de wet zijn werkgevers verplicht gehoorschade bij hun personeel te voorkomen. Ook heb je zelf als werknemer een aantal verplichtingen om je gehoor te beschermen in omgevingen met veel lawaai.
Zo moet je gehoorbeschermers dragen wanneer je dagelijks wordt blootgesteld aan meer dan 85 decibels, oftewel 85 dB(A). De werkgever moet voor deze situaties een plan van aanpak opstellen om gehoorschade te beperken en de werknemers voorlichten over de gevaren van het geluid.
Wanneer zelfs met gehoorbeschermers de geluidssterkte meer dan 87 decibel bedraagt, dan is de werkgever verplicht ervoor te zorgen dat het geluidsniveau direct naar beneden wordt gebracht. Werknemers mogen met een gehoortest vaststellen of de genomen maatregelen effectief zijn.
Wat doet geluidsoverlast met je?
Langdurig geluidsoverlast kan schadelijk zijn voor je gehoor. Zelfs wanneer het geluid niet hard is, maar wel constant, kan dit gevolgen hebben voor je concentratievermogen, je dag- en nachtritme en je algehele gezondheid.
Mogelijke gevolgen van langdurige geluidsbelasting van het gehoor:
- Vanaf 40 dB: leer- en concentratie problemen
- Vanaf 60 dB: schade aan het gehoor na langdurige blootstelling
- Vanaf 65 dB: 20% hoger risico op hart- en vaataandoeningen bij langdurige blootstelling
- Vanaf 85 dB: bereik waar beschadiging aan het gehoor ontstaat bij langdurige blootstelling
- Vanaf 120 dB: gehoorbeschadiging mogelijk direct na blootstelling
Hoeveel Decibel produceren aircosystemen?
We hebben alleen de aircosystemen bekeken die gebruikt worden bij de consumenten thuis. Professionele systemen zijn niet opgenomen in dit overzicht.
Mobile airco
De airco systemen die het meest aantal decibel produceren zijn de zogenaamde mobile airco’s. De geluidsproductie van een mobiele airco kan variëren afhankelijk van het specifieke model en de instellingen. Over het algemeen produceren de duurdere mobiele airconditioners geluidsniveaus tussen de 40 en 60 decibel (dB) op een gemiddelde afstand van ongeveer 1 meter. Sommige vooral goedkope modellen kunnen echter meer dan 60 dB produceren. 65 dB is in deze categorie echt geen uitzondering en kan als zeer storend worden ervaren.
Split airco
De zogenaamde traditionele airco systemen met een buitenunit en één of meerdere binnenunits is het airco systeem dat het minste geluid binnenshuis produceert. De geluidsproductie van een split airco kan variëren afhankelijk van het specifieke model en de instellingen. Over het algemeen produceren split airco’s minder geluid dan mobiele airconditioners, omdat het lawaai van de compressor zich buiten het huis of de ruimte bevindt. Het binnen gedeelte dat de lucht in de ruimte koelt, kan echter nog steeds geluid produceren. Het geluidsniveau van een split airco ligt doorgaans tussen de 20 en 50 decibel (dB) op een gemiddelde afstand van ongeveer 1 meter. Sommige modellen kunnen echter meer dan 50 dB produceren, afhankelijk van de instellingen en het merk en model.
Monoblock airco
Een monoblock airco zit wat betreft geluidsproductie tussen een mobiele en split airco in. De goedkope modellen zijn wat betreft het produceren van decibellen vergelijkbaar met een mobiele airco. Dat komt omdat ook bij een monoblock alle componenten in één unit zijn geplaatst. De geluidsproductie van een monoblock airco kan dan ook flink variëren afhankelijk van het specifieke model en de instellingen. De goedkope modellen produceren doorgaans tussen de 40 en 65 decibel (dB) op een gemiddelde afstand van ongeveer 1 meter. Sommige vooral duurdere modellen komen echter wat betreft de geluidsproductie dicht bij een split systeem. Zo zijn er al monoblock airco’s die tussen de 26 en 44 dB produceren. Dit is direct te vergelijken met alleen de binnenunit van een split airco systeem. Een voorbeeld van een stille mononoblock is de Fintek Oslo 3.0 DC inverter.